Almodóvar heeft een nieuwe film uit, en wel voor het eerst sinds 24 jaar weer met Antonio Banderas. Een film die beweegt tussen genres als horror, thriller en melodrama.
La piel que habito (Pedro Almodóvar)
Een onderkoelde plastisch chirurg kuurt zijn obsessies uit op een mysterieuze, knappe vrouw. Is zij zijn patiënte of gevangene? Wat heeft de tragische dood van zijn vrouw Gal met haar te maken? Komt de naam “Gal” van “Galathea”, het beeld uit de Romeinse mythologie, zo perfect gemaakt dat beeldhouwer Pygmalion er verliefd op werd en Venus het tot leven schiep?
Het spijt me beste lezer, maar meer kan ik over de verhaallijn niet vertellen, zonder het plot te verraden.
Er moet me eerst een irritatie van het hart. Almodóvar’s films gaan vrijwel altijd over de bewondering voor vrouwen. Maar in feite zijn de films zeer seksistisch van aard. Ook hier weer: vrouwen zijn ofwel moederlijk verzorgend, ófwel hysterische wezens die slechts interessant zijn om hun esthetische kwaliteiten. Almodóvar is een mijnheer met een serieus Madonna/hoer complex. Zijn vrouwen hoeven nooit naar de Wc, ze hebben niets gedenkwaardigs te melden, ze zijn slechts verzorgend of mooi. Dat sommigen zijn werk feministische cinema noemen, is voor mij onbegrijpelijk.
Los van feministisch commentaar: La piel que habito is werkelijk prachtig geschoten. Elk uiterlijk detail klopt in de gelikte beelden vol kleur. Het intrigerende plot schiet van het ene filmgenre naar het andere alsof het niets is. En Banderas speelt zijn beste rol sinds jaren.
Maar zijn ziel krijg je niet te zien. Geen twijfel, geen emoties behalve de meest oppervlakkige. Dat heeft te maken met de stijl van de film, waarbij consequent de afstandelijkheid en oppervlakkigheid die bij het vak van plastisch chirurg hoort, wordt doorgevoerd in alles: het interieur, de karakters, de communicatie, het levensdoel, de wraak.
Het werk van een plastisch chirurg gaat immers maar skin-deep.
Je zou kunnen zeggen dat de film de vooroordelen rond dit vak bestudeert tot in zijn extreemste vorm. Welke vorm dat is kan ik je helaas niet zeggen zonder het plot te verraden. Ik kan je wel vertellen dat dit plot verdomd intrigerend is. Daarbij worden grote thema’s aangeraakt zoals duistere kanten van seksualiteit (het blijft Almodóvar), ontaarding en verlies van alle controle, juist door het trachten om alles in het leven in de hand te houden.
En toch is deze film niet wat hij had kunnen zijn. Het uitvergrote cliché, blijft cliché. Grote thema’s worden geraakt, maar zetten me nergens echt aan het denken. Er worden trucs toegepast die tot emotie moeten leiden, maar ik identificeer me op geen enkel moment met een karakter.
Dat is dan ook het probleem: Hoewel ik de beelden, plot, thema’s en het spelen met genres aantrekkelijk vind, gaat de film op geen enkel moment over mij.
De huishoudster is de enige in de film die niet volslagen onderkoeld is in haar emoties, of hysterisch, zoals de andere vrouwen. Maar nergens is ze overtuigend, nergens sleept ze ons echt mee. En zo blijft ook zij cliché.
Waren deze clichés tot in het uiterste doorgevoerd, dan was het ook goed geweest. Denk bijvoorbeeld aan de absolute emotieloosheid in een boek als “American Psycho” van Brett Easton Ellis. Maar dat gebeurt nu ook weer niet. En dus kun je even onaangedaan naar de film kijken als de hoofdpersoon, en stemt zelfs dit gegeven niet tot nadenken.
Een gemiste kans dus, die evengoed wel het kijken waard is.
Bas Thijs